Boekje Over vrijheid en hoe we de aarde bezitten

Investeerders zoals Blackrock kopen in hoog tempo de aarde op. Is het onvermijdelijk dat onze kinderen nooit een huis of landbouwgrond zullen bezitten en hun hele leven in loondienst gaan werken of bestaat er een redelijk alternatief? Daarover gaat mijn boekje Over vrijheid en hoe we de aarde bezitten: Toegang tot wat de natuur ons schenkt als middel tegen uitbuiting, vervuiling, woningnood en algemene somberheid. Het heeft als het goed is een beetje de uitstraling van een kinderboekje en er staan mooie tekeningen in. Het is natuurlijk de bedoeling dat je het helemaal leest, maar het is zo geschreven dat je er ook kriskras doorheen kunt.

De natuur stelt ons sommige dingen gratis ter beschikking, zoals lucht, water en land. Tegenwoordig kunnen slimme investeerders ervoor zorgen dat we een hoge prijs betalen voor onze plek op aarde. Als ze dat konden, zouden ze dit uitbreiden naar de lucht die we inademen. We kunnen de gevolgen hiervan elke dag zien. Woningen zijn onbetaalbaar. Een eigen bedrijfje starten is extra lastig doordat het onmogelijk is om betaalbare winkelruimte of een werkplaats te vinden. Eigenaren van stacaravans worden van hun campings verdreven door gewetenloze investeerders. En wie op een boot wil wonen kan nergens aanleggen. Mensen accepteren dit omdat ze denken dat het enige alternatief socialisme is.

Mijn boekje schetst een derde optie naast kapitalisme en socialisme en geeft aan hoe een werkelijk vrije wereld eruit zou kunnen zien. Deze benadering kan ons helpen om problemen als onbetaalbare huizen, werkdruk, het verdwijnen van kleine bedrijven, klimaatverandering, uitbuiting en massamigratie beter aan te pakken. Een enorme overheid en massasurveillance zijn niet de beste manier om van onze wereld een betere plek te maken.

Geoïsme is de naam voor het inzicht dat alle mensen evenveel recht hebben op wat de natuur ons schenkt. Dit is niet alleen een mooi idee, maar er bestaat ook een economie die gebaseerd is op dit uitgangspunt. Deze combineert gelijke rechten op de aarde met de onmisbare voordelen van de vrije markt. Een aantal bekende economen, zoals Nicolaus Tideman zijn voorstanders van dit type economie. Sommigen gebruiken hiervoor de term Ethical Economy.

Het is niet onvermijdelijk dat de wereld steeds wat minder vrij wordt. De afgelopen jaren komen er steeds meer regels en een steeds grotere overheid houdt ons steeds beter in de gaten. Kleine bedrijven bezwijken, zodat in loondienst werken voor een groot bedrijf voor veel mensen geleidelijk de enige optie wordt. Veel leuke dingen, zoals het bouwen van je eigen huis of het opknappen van een groot oud schip, zijn tegenwoordig vrijwel onmogelijk door regelgeving. Steeds meer havens jagen bewoners van schepen weg. Ook in de haven waar ik 10 jaar op een schip woonde dreigt dit te gebeuren. Een groot deel van de jongeren zal levenslang een woning moeten huren. En wie een plek zoekt om een huisje te bouwen tiny house neer te zetten, moet eindeloos lang zoeken. Veel mensen denken dat deze ontwikkelingen noodzakelijk zijn om allerlei wereldproblemen zoals ongelijkheid en klimaatverandering op te lossen. En veel mensen denken dat er geen behoorlijk alternatief bestaat voor een samenleving waarin waarin grote bedrijven, banken en vastgoedbeleggers samen met de overheid de dienst uitmaken.

Het is niet gek dat mensen huiverig zijn om het systeem van grondbezit te veranderen. Veel alternatieven zijn slechter dan het huidige systeem. We zijn pas vrij als individuen over hun eigen stukje land kunnen beschikken en zoveel mogelijk zelf kunnen bepalen hoe ze hun land gebruiken. Dat is wat heel anders dan het herintroduceren van Sovchozen en Kolchozen. We moeten dus niet alleen wat veranderen, maar we moeten dat ook op de juiste manier doen.

Ik ben een optimist. Ik geloof in vrijheid, bloeiende kleine bedrijfjes, betaalbare huizen en toegang tot natuurlijke hulpbronnen voor iedereen. Maar om dat te realiseren moeten we wel anders over een paar dingen gaan denken. Het lezen van mijn boekje kan hiervoor een eerste stap zijn.

De Engelse versie On liberty and earth ownership is beschikbaar op Boekenbestellen.nl, bij je boekwinkel of op Amazon. Of mail me, dan stuur ik er eentje op.

De Nederlandse versie komt ergens de komende week beschikbaar op boekenbestellen.nl en Amazon. En natuurlijk vertel ik er ook graag meer over. Dat deed ik eerder o.a. in deze podcast.